جلوبندی خودرو یکی از مهمترین بخشهای سیستم تعلیق و فرمان است که تأثیر مستقیمی بر کیفیت رانندگی، پایداری خودرو و ایمنی آن دارد. نگهداری مناسب از جلوبندی میتواند عمر مفید آن را افزایش دهد، اما با گذر زمان و تحت شرایط مختلف، قطعات جلوبندی فرسوده شده و نیاز به تعویض پیدا میکنند. در این مقاله به بررسی زمان تعویض جلوبندی خودرو ، علائم خرابی، دلایل فرسایش و نکات مهم در نگهداری آن میپردازیم.
جلوبندی خودرو چیست؟
جلوبندی خودرو شامل مجموعهای از لوازم یدکی سراتو مانند طبقها، بوشها، سیبکها، کمکفنرها، میل تعادل، دست موتور، شغال دست، سگ دست و دیگر اجزای مرتبط است که وظیفه اصلی آنها جذب ضربات جاده و کنترل پایداری خودرو در پیچها و ناهمواریها است. خرابی در هر یک از این قطعات میتواند عملکرد کلی خودرو را تحت تأثیر قرار دهد و زمان تعویض جلوبندی خودرو را جلوتر بیندازد.
علائم خرابی جلوبندی خودرو
تعویض بهموقع لوازم جلوبندی سراتو میتواند از ایجاد مشکلات جدیتر و از هزینههاو زمان اضافی برای زمان تعویض جلوبندی خودرو جلوگیری کند. در اینجا برخی از علائم مهم خرابی جلوبندی آورده شده است:
- صداهای غیرعادی: شنیدن صداهای تقتق، لقلق یا جیرجیر هنگام عبور از دستاندازها یا پیچیدن.
- لرزش فرمان: اگر فرمان خودرو در سرعتهای بالا یا هنگام ترمزگیری بلرزد، ممکن است قطعات جلوبندی دچار مشکل شده باشند.
- عدم تعادل و کشیدگی خودرو به یک سمت: در صورت خرابی جلوبندی، ممکن است خودرو به یک سمت کشیده شود و کنترل آن دشوار گردد
- فرسودگی نامتعارف لاستیکها: ساییدگی نامتعادل لاستیکها معمولاً نشاندهنده تنظیم نبودن زاویه چرخها و مشکلات جلوبندی است که به زمان تعویض جلوبندی خودرو منجر می شود .
- سفت شدن یا لقی بیش از حد فرمان: خرابی سیبکها و سایر اجزای جلوبندی میتواند موجب سفت شدن یا لقی فرمان شود.
- افت کیفیت سواری: در صورت خرابی کمکفنرها و سایر قطعات جلوبندی، رانندگی با خودرو بهصورت غیرعادی خشک یا بیش از حد نرم خواهد شد.
دلایل فرسایش و خرابی جلوبندی خودرو
عوامل مختلفی میتوانند موجب خرابی زودهنگام جلوبندی و فرارسیدن زمان تعویض جلوبندی خودرو شوند. برخی از مهمترین دلایل عبارتاند از:
- رانندگی در جادههای نامناسب: دستاندازهای شدید، چالهها و مسیرهای ناهموار باعث فشار مضاعف بر قطعات جلوبندی میشوند.
- ترمزگیری و شتابگیری ناگهانی: استفاده بیش از حد از ترمز و شتابگیریهای ناگهانی به قطعات جلوبندی آسیب میرساند.
- بار زیاد روی خودرو: حمل بار بیش از ظرفیت خودرو باعث اعمال فشار اضافی بر سیستم تعلیق و جلوبندی میشود در این حالت زمان تعویض جلوبندی خودرو زودتر اتفاق می افتد.
- کیفیت پایین قطعات یدکی: استفاده از قطعات جلوبندی بیکیفیت یا تقلبی عمر مفید سیستم را کاهش میدهد.
- عدم انجام سرویسهای دورهای: بیتوجهی به بررسیهای دورهای جلوبندی میتواند مشکلات جزئی را به خرابیهای بزرگتر تبدیل کند.
زمان مناسب برای تعویض جلوبندی خودرو
بهطور کلی، زمان تعویض جلوبندی خودرو بستگی به نوع خودرو، شرایط رانندگی و کیفیت قطعات استفاده شده دارد. با این حال، بهعنوان یک قاعده کلی تعویض یا تعمیر قطعات جلو بندی خودرو باید طبق شرایط زیر انجام شود:
نام قطعات جلوبندی خودرو | زمان تعویض جلوبندی خودرو |
سیبک | هر ۶۰,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت بروز لقی، صدای غیرعادی و کاهش فرمانپذیری، کشیده شدن فرمان به یک سمت یا شنیدن صدای تقتق هنگام چرخش. |
سینی (طبق ها) | معمولاً هر ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت مشاهده ترک، تابیدگی یا خوردگی بوشهای آن. |
بوش ها | هر ۶۰,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت ترکخوردگی، پارگی یا صدای اضافی از جلوبندی. |
میل تعادل | هر ۶۰,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت شنیدن صدای تقتق از قسمت جلو، عدم تعادل خودرو در پیچها و لرزش فرمان. |
میله موج گیر | هر ۸۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت مشاهده علائم خرابی مانند لق شدن، صدای تقتق هنگام عبور از دستاندازها و کاهش پایداری خودرو. |
سگ دست | این قطعه معمولاً نیاز به تعویض ندارد، مگر در صورت تصادف، شکستگی یا تغییر شکل آن. |
شغال دست | معمولاً هر ۸۰,۰۰۰ تا ۱۲۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت ساییدگی محل اتصال سیبک و بلبرینگ. |
تراز فرمان و زاویه چرخ ها | هر 20,000 کیلومتر یا هنگام تعویض قطعات جلوبندی تنظیم شوند. |
فنر | این قطعه طول عمر بالایی دارد، اما در صورت شکستگی، افت ارتفاع خودرو یا فرسودگی باید تعویض شود. |
کمک فنرها | هر ۶۰,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت نشتی روغن، افت عملکرد تعلیق و افزایش تکانهای خودرو. |
سیستم فرمان | بستگی به نوع خودرو دارد، اما در صورت سفت شدن فرمان، نشت روغن هیدرولیک یا کاهش پاسخگویی فرمان باید بررسی و در صورت نیاز تعویض شود. |
توپی سرکمک | معمولاً هر ۷۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت صدای تقتق هنگام چرخش فرمان و افت عملکرد کمکفنر. |
محور(اکسل) | اکسل معمولاً نیازی به تعویض ندارد ، مگر در صورت شکستگی، تاب برداشتن یا تصادف. در خودروهای سنگین، هر ۱۵۰,۰۰۰ کیلومتر بررسی شود |
دستگاه تعلیق | دستگاه تعلیق بهطور کلی نیاز به تعویض ندارد، اما قطعات متحرک آن مانند کمکفنر، بوشها و سیبکها باید بررسی شوند. |
فرمان پذیری | فرمانپذیری مستقیماً به سلامت قطعاتی مانند جعبه فرمان، سیبکها و میلتعادل بستگی دارد. هر ۶۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر این بخشها را بررسی کنید. |
دسته موتور | هر ۸۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت لرزش غیرعادی موتور و انتقال ارتعاش به داخل کابین. |
رام | رام خودرو معمولاً طول عمر بالایی دارد، اما در صورت تصادف یا زنگزدگی شدید باید تعویض شود. |
گردگیر | در صورت پارگی یا نشتی روغن باید تعویض شود. بررسی دورهای هر ۲۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ کیلومتر توصیه میشود. |
هزینه تعویض جلوبندی خودرو
زمان تعویض جلوبندی خودرو و هزینه تعویض جلوبندی بسته به نوع خودرو، برند قطعات و میزان خرابی متغیر است. در خودروهای اقتصادی، هزینه تعویض کامل جلوبندی ممکن است در محدوده چند میلیون تومان باشد، در حالی که در خودروهای لوکس و خارجی، این هزینه میتواند بسیار بیشتر باشد. برای کاهش هزینهها اقدامات زیر را انجام دهید:
- از قطعات اصلی و باکیفیت استفاده کنید.
- سرویسهای دورهای را جدی بگیرید تا از خرابیهای زودرس جلوگیری شود.
- در هنگام تعویض، تمامی قطعات مرتبط بررسی شوند تا از هزینههای چندباره جلوگیری گردد.
نکات مهم در نگهداری جلوبندی
برای افزایش عمر جلوبندی و جلوگیری از هزینه ها به هنگام زمان تعویض جلوبندی خودرو از جمله زمان تعویض جلوبندی خودرو ، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
- اجتناب از عبور با سرعت بالا از دستاندازها و چالهها
- بررسی دورهای وضعیت جلوبندی توسط مکانیک متخصص
- تنظیم باد لاستیکها و انجام میزان فرمان بهطور منظم
- استفاده از قطعات یدکی اصل و استاندارد
- رانندگی با سرعت متعادل و پرهیز از حرکات ناگهانی
زمان بررسی جلوبندی
هر زمان که صداهای نامتعارف از جلوبندی خودرو شنیدید که قبلاً وجود نداشتند، حتماً نیاز به بررسی دارد و باید به تعمیرگاه جلوبندی مراجعه شود. لرزش فرمان خودرو میتواند یکی دیگر از علائم خرابی باشد، زیرا لرزش نشانه بالانس نبودن چرخها، مشکل در سیبکها و… است. اگر خودرو شما در حین رانندگی تعادل مناسبی ندارد، حتماً باید به یک جلوبندی ساز مطمئن مراجعه کنید.
جلوبندی خودرو را تعمیر کنیم یا تعویض؟
با توجه به وضعیت غیراستاندارد جادههای ایران، جلوبندی خودروها اغلب در مدت زمان کوتاهتری نیاز به تعمیر پیدا میکنند. امروزه تعویض جلوبندی خودرو شکل دیگری به خود گرفته و قطعات آسیبدیده را تعویض و جایگزین میکنند. دلیل این امر آن است که در سالهای اخیر قطعات جلوبندی به صورت یک تکه ساخته میشوند و در صورت آسیب دیدگی، تعمیر این قطعات هزینه و زمان زیادی خواهد برد. به علاوه اینکه نتیجه نهایی نیز به خوبی قبل نخواهد بود و فرد باید دفعات زیادی به تعمیرگاه مراجعه نماید تا در نهایت نتیجه دلخواه حاصل شود. البته برخی قطعات جلوبندی را میتوان تعمیر کرد، با این وجود اگر قطعات جلوبندی خراب شوند، تعویض قطعات نسبت به تعمیر مقرون به صرفهتر خواهد بود.
چکاپ جلوبندی هر چند وقت یکبار لازم است؟
بررسی و زمان تعویض جلوبندی خودرو ارتباط مستقیمی با نحوه و میزان استفاده شما از آن دارد. اگر خودروی شما پرکاربرد است و بارهای سنگین را به طور مرتب حمل میکند، توصیه میشود هر دو ماه یکبار جلوبندی آن را بررسی کنید. در مقابل، اگر استفاده شما از خودرو محدود است، با احتیاط ترمز میگیرید و سرعت مطمئنه را رعایت میکنید، میتوانید هر 6 تا 12 ماه یکبار برای چکاپ جلوبندی به تعمیرگاه مراجعه کنید.
علاوه بر این، سرویس دورهای خودرو یا همان آچارکشی، مجموعهای از اقدامات پیشگیرانه مانند تعویض روغن موتور و فیلتر هوا، بررسی و تعویض لنت و روغن ترمز، و تعویض روکشهای لاستیکی قطعات را شامل میشود. این سرویس دورهای به افزایش طول عمر مفید جلوبندی و سیستم تعلیق کمک کرده و از بروز آسیبهای جزئی جلوگیری میکند. آچارکشی جلوبندی با صرفهجویی در زمان و هزینههای تعمیرات آتی، اقدامی بسیار مؤثر و پیشگیرانه است.
سخن پایانی
تعویض بهموقع جلوبندی خودرو تأثیر مستقیمی بر ایمنی، راحتی و پایداری خودرو دارد. شناخت علائم خرابی و دلایل فرسایش جلوبندی میتواند به رانندگان کمک کند تا از مشکلات جدیتر جلوگیری کنند. با انجام سرویسهای منظم، رعایت اصول رانندگی و استفاده از قطعات باکیفیت، میتوان عمر جلوبندی را افزایش داد و از هزینههای اضافی جلوگیری کرد. اگر در رانندگی علائمی مانند صداهای غیرعادی، لرزش فرمان یا کشیدگی خودرو احساس کردید، بهتر است هرچه زودتر به بررسی و تعویض قطعات جلوبندی اقدام کنید.
سوالات متداول درباره تعویض جلوبندی خودرو
- چند وقت یکبار باید جلوبندی خودرو را بررسی کنیم؟
بهتر است هر 20,000 کیلومتر جلوبندی خودرو را بررسی کنید، بهویژه اگر در مسیرهای ناهموار تردد دارید تا زمان تعویض جلوبندی خودرو را متوجه شوید. - مهمترین علائم خرابی جلوبندی چیست؟
صداهای غیرعادی، لرزش فرمان، کشیدگی خودرو به یک سمت، ساییدگی نامتعادل لاستیکها، سفت شدن یا لقی فرمان و افت کیفیت سواری از علائم خرابی جلوبندی هستند. - آیا تعویض دیرهنگام جلوبندی میتواند به سایر قطعات خودرو آسیب بزند؟
بله، تعویض دیرهنگام جلوبندی باعث فرسایش بیشتر لاستیکها، افزایش فشار بر سیستم تعلیق و فرمان و کاهش ایمنی رانندگی میشود.
یک پاسخ
سرویس دوره ای جلوبندی واقعا گرون میافته من که میذارم جدا جدا هرچی نیاز بود میبرم تعویض میکنم یا شارژش میکنم ، البته خب اونایی که خیلی اطلاعات یا فرصت ندارن بهتره دوره ای ببرن جلوبندی رو سرویس کنن