یکی از حیاتی‌ترین اجزای هر موتور احتراقی، تسمه تایم یا تسمه زمان‌بندی است؛ قطعه‌ای که وظیفه دارد هماهنگی دقیق بین حرکت سوپاپ‌ها و پیستون‌ها را تضمین کند. در خودروهای مدرن از جمله سراتو سایپا، سلامت تسمه تایم اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که خرابی یا پارگی آن می‌تواند منجر به برخورد سوپاپ‌ها و پیستون‌ها و در نتیجه آسیب‌های سنگین به موتور شود. برخلاف برخی قطعات مصرفی دیگر، تسمه تایم اخطارهای زیادی برای خرابی از خود نشان نمی‌دهد و در بسیاری از مواقع، پارگی ناگهانی آن منجر به خاموشی کامل خودرو و هزینه‌های سنگین تعمیر می‌شود. در این مقاله، به بررسی بهترین زمان تعویض تسمه تایم سراتو، علائم هشداردهنده، اهمیت این موضوع و سوالات رایج کاربران می‌پردازیم.
تعویض به‌موقع تسمه تایم سراتو نقش مهمی در پیشگیری از خرابی‌های فاجعه‌بار موتور دارد. طبق توصیه کارشناسان و تعمیرکاران باتجربه، زمان پیشنهادی برای تعویض تسمه تایم در خودروی سراتو سایپا به شرح زیر است:
در موتورهای ۱۶۰۰ و ۲۰۰۰ سی‌سی موجود در سراتوهای تولید سایپا، نوع تسمه، کیفیت مواد و شرایط رانندگی از عواملی هستند که می‌توانند این بازه زمانی را تغییر دهند. به‌عنوان مثال:
می‌توانند عمر مفید تسمه تایم را کاهش دهند. بنابراین، حتی در صورتی که کیلومتر خودرو پایین باشد، توصیه می‌شود حداکثر پس از ۵ سال تسمه تایم تعویض شود.
بیشتر بخوانید: سراتو تسمع تایم دارد یا زنجیر؟
اگرچه در بیشتر مواقع تسمه تایم بدون هشدار قبلی پاره می‌شود، اما گاهی نشانه‌هایی ظریف وجود دارد که در صورت توجه به آن‌ها، می‌توان پیش از خرابی جدی اقدام به تعویض تسمه کرد. در ادامه، مهم‌ترین این علائم بررسی می‌شوند.
یکی از علائم واضح خرابی یا جا به‌جایی تسمه تایم، افت شتاب و قدرت موتور است. اگر زمان‌بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌ها دچار اختلال شود، احتراق به‌درستی انجام نمی‌گیرد و در نتیجه قدرت خروجی موتور کاهش می‌یابد. راننده ممکن است احساس کند خودرو کندتر از قبل واکنش نشان می‌دهد یا در سربالایی‌ها توان لازم را ندارد.
یکی از نشانه‌های مهم خرابی تسمه تایم، ایجاد صدای غیرطبیعی یا تق‌تق از قسمت جلویی موتور است. این صدا معمولاً ناشی از شل شدن تسمه، ساییدگی دنده‌ها یا حتی برخورد اجزای داخلی موتور در اثر زمان‌بندی نادرست است. صدای تسمه تایم با صدای زنجیر یا ضربه فلزی متفاوت بوده و معمولاً در دور آرام یا استارت اولیه بیشتر شنیده می‌شود.
اگر تسمه تایم کمی از موقعیت اصلی خود خارج شده باشد و باعث اختلال در سیستم احتراق یا سنسور موقعیت میل‌سوپاپ شود، ممکن است چراغ چک موتور (Check Engine) روشن شود. هرچند این علامت می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، اما در صورتی که با کاهش شتاب یا صدای غیرعادی همراه باشد، احتمال مشکل در تسمه تایم افزایش می‌یابد.
اگر تسمه تایم پاره شده باشد، خودرو اصلاً روشن نمی‌شود. اما پیش از پارگی، ممکن است استارت زدن با تأخیر، سخت یا با صدای غیرطبیعی همراه شود. در این شرایط، موتور می‌چرخد اما احتراق به‌درستی انجام نمی‌گیرد. این مشکل نشان‌دهنده ضعف در هماهنگی بین میل‌لنگ و میل‌سوپاپ است.
در صورتی که تسمه تایم دچار فرسودگی، ترک یا دندانه‌پرانی شود، ممکن است موتور در حالت درجا دچار لرزش غیرعادی شود. این لرزش معمولاً همراه با ناپایداری دور موتور، خاموش شدن ناگهانی یا ناهماهنگی در کارکرد سیلندرها است. علت اصلی آن هم احتراق ناقص یا با تاخیر در برخی سیلندرهاست.
محصولات ما: دریچه کولر سراتو
تسمه تایم برخلاف برخی قطعات دیگر مانند فیلتر هوا یا شمع، در صورت خرابی می‌تواند خسارات بسیار سنگین و گاه غیرقابل جبران به همراه داشته باشد. برخی دلایل اهمیت بالای تعویض به‌موقع تسمه تایم عبارتند از:
به همین دلیل، پیشنهاد می‌شود زمان تعویض تسمه تایم را جدی بگیرید و از تسمه‌های اورجینال یا تاییدشده برای تعویض استفاده کنید.
تسمه تایم سراتو سایپا یکی از حساس‌ترین و حیاتی‌ترین اجزای موتور خودرو است که تعویض به‌موقع آن می‌تواند از بروز خرابی‌های شدید و هزینه‌های سنگین جلوگیری کند. توصیه می‌شود این تسمه هر ۶۰,۰۰۰ تا ۹۰,۰۰۰ کیلومتر یا هر ۵ سال یک‌بار تعویض شود. علائمی مانند کاهش شتاب، صدای غیرعادی موتور، مشکل در استارت زدن یا لرزش در حالت درجا می‌توانند هشدارهایی برای بررسی وضعیت تسمه باشند. نادیده گرفتن این علائم ممکن است منجر به صدمات جدی به موتور شود. پس با رعایت برنامه تعویض و استفاده از قطعات باکیفیت، هم از نظر مالی و هم از نظر ایمنی، خود را در برابر مشکلات جدی محافظت کنید.
